|
| |
Samenvatting gevolgen klimaatverandering.
door Rolf Schuttenhelm
Op 6 april 2007 heeft het IPCC het tweede deel van haar Fourth Assessment Report (IPCC 4AR) uitgebracht. Eerder dit jaar verscheen deel 1, waarin voor het eerst een stellig verband is geformuleerd over de menselijke invloed op de huidige klimaatverandering. In het nieuw uitgebrachte deel wordt een schets gegeven van de diverse gevolgen van de verwachte klimaatverandering, voor de mens en het milieu, wereldwijd. Later dit jaar zullen nog twee delen volgen, op 4 mei één over de effectiviteit en sociaal-economische gevolgen van een emissiebeperkend klimaatbeleid en in november het laatste deel, met adviezen voor beleidsmakers.
De gevolgen van de huidige en toekomstige klimaatverandering zullen divers, verstrekkend en wereldwijd waarneembaar zijn. Het IPCC verwacht sterke negatieve effecten voor de zoetwatervoorziening van grote delen van Afrika ten gevolge van een veranderd neerslagpatroon. In 2050 zou het aantal mensen met een ernstig watertekort drie tot vier zo groot zijn als in 1995. Alhoewel neerslag van nature aan grote fluctuaties onderhevig is en wereldwijde neerslagtrends ten gevolge van klimaatverandering moeilijker voorspelbaar zijn dan bijvoorbeeld temperatuurstijging, doet het IPCC toch een aantal concrete uitspraken. In de algemeenheid, wereldwijd, rond de evenaar meer neerslag, in de subtropen minder neerslag en op hoge breedtegraad, bijvoorbeeld in Nederland, juist weer meer neerslag. De neerslagtrends van de afgelopen eeuw komen al min of meer met die ontwikkeling overeen: een toename van de winterneerslag in Noord-Euopa en het noorden van Noord-Amerika en anderzijds een nadrukkelijke afname van de neerslag in Noord-Afrika. Modelberekeningen wijzen op voortzettende en toenemende droogte in noordelijk en zuidelijk Afrika, terwijl de resultaten voor de Sahel verschillen per GCM en voor Oost-Afrika juist een neerslagtoename wordt verwacht. Niet alleen droogte, maar ook weersextremen als hevige neerslag en orkanen zullen in grote delen van de wereld voor grote schade kunnen zorgen.
Als speciaal kwetsbare gebieden noemt het IPCC arme landen met grote afhankelijkheid van landbouw, bosbouw en visserij en dan vooral wanneer het dichtbevolkte kustgebieden betreft. Het IPCC noemt daarnaast speciaal rivierdelta's (afgezien van de hoge bevolkingsdichtheid vaak ook belangrijke economische centra) als kwetsbaar voor klimaatverandering, met name de Ganges-, de Mekong- en de Nijldelta, maar in mindere mate ook de Mississippi-, de Amazone- en de Rijndelta. Europa krijgt daarnaast te maken met smeltende gletsjers en een verschuiving van vegetatiezones.
Daarnaast verwacht het IPCC nog vele andere, wellicht verstrekkende gevolgen. Zo zullen de oceanen waarschijnlijk zuurder worden ten gevolge van een hogere CO2-concentratie, hierdoor kunnen sommige planktonsoorten hun skelet niet langer opbouwen. Aan het einde van de 21e eeuw zal de Noordpool 's zomers grotendeels ijsvrij zijn. Ook op Groenland en de West-Antarctische ijskap wordt een toenemende ijssmelt verwacht, bijdragend aan een gevolgrijke stijging van de zeespiegel, wereldwijd. Ook houdt het IPCC de mogelijkheid van een abrupte afname van de thermohaliene circulatie, die in het noordelijk deel van de Atlantische oceaan zorgt voor de warme Golfstroom, open, alhoewel het de kans daarop klein acht en niet uitgaat van sterke, gerelateerde klimaateffecten voor Europa.
Bron:
Climate Change 2007: Climate Change Impacts, Adaptation and Vulnerability. IPCC, april 2007.
Gerelateerde artikelen:
Toekomstig klimaat Nederland.
Meer over onder andere de toename van winterneerslag in Nederland.
Zeespiegelstijging Nederland volgens IPCC en KNMI.
IJssmelt en uitzetting van warmer zeewater leiden tot concrete getallen met betrekking tot zeespiegelstijging, die voor Nederland nog hoger uitvallen.
Afname Golfstroom?
Ook het Duitse Max Planck Instituut verwacht het niet.
Temperatuurstijging breekt historische grens.
Over smelt van de Noordpool en een toenemende kans op El Niños.
|
Klimaatverandering