Maatschappelijke ontwikkeling


home
over hoesnel.nl
zoeken
Maatschappelijke
    ontwikkeling

     nieuws
     voorspellingen
     artikelen
     redactie

  Ander hoger onderwijs
door Rolf Schuttenhelm

Het kabinet wil meer hoger opgeleiden. In 2020 moet de helft van alle werkenden in Nederland een diploma van het hoger onderwijs hebben, behaald op een hogeschool of universitiet. Het ministerie van Onderwijs neemt daarmee het advies van de Onderwijsraad over, zoals staat geformuleerd in het recentelijk verschenen rapport 'De helft van Nederland hoog opgeleid'.

De Onderwijsraad pleit voor stimulering van een ambitieuze onderwijsroute. Kandidaten moeten zich in het voorbereidend onderwijs richten op een hoger niveau. Als de resultaten tegenvallen moeten de kandidaten niet afvloeien naar een lager niveau, maar weer gebruik kunnen maken van extra leerperioden, bijvoorbeeld door te 'blijven zitten'. Ook langere onderwijsroutes, wel omschreven als 'stapelen', moeten niet langer als inefficiënt worden bestempeld. Overstapmogelijkheden tussen primair en secundair onderwijs en tussen beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs moeten verder worden vergroot.

De Onderwijsraad wil ook meer werkenden onderwijs laten volgen, waarbij het 'levenslang leren' in het hoger onderwijs zal worden geïntroduceerd, met een grotere rol voor privaat onderwijs.

In de eerste maanden van de studie zouden studenten meer persoonlijke aandacht moeten krijgen, door bijvoorbeeld begeleiding te bieden met betrekking tot studievaardigheid. De binding van studenten met hun opleiding moet door kleinschalige organisatievormen verbeterd worden. De verscheidenheid moet ook toenemen in het hoger onderwijs.

Op dit moment heeft het kabinet al een aantal vergelijkbare maatregelen in praktijk gebracht, zoals experimenten met verkorte studieprogramma's en een flexibelere toelating van studenten zonder vooropleiding tot het hoger onderwijs. Daarnaast streeft het kabinet naar collegegelddifferentiatie, waarbij het collegegeld van minder populaire studies lager moet worden dan het collegegeld van studies die juist bij veel studenten in de belangstelling staan.

In het Hoger Onderwijs en Onderzoek Plan (HOOP) heeft het kabinet een aantal concrete doelstellingen geformuleerd. In 2010 of 2011 moet de deelname aan het hoger onderwijs zijn gestegen tot maar liefst 50%. Om te voorzien in de ontwikkeling van de kenniseconomie, heeft het kabinet de ambitie dat in het jaar 2020 ook 50% van de beroepsbevolking hoger opgeleid is.

Alle maatregelen en ambities zouden niet ten koste mogen gaan van de kwaliteit van het hoger onderwijs. Gezien de beoogde beleidskoers wordt in de toekomst in het hoger onderwijs minder waarde gehecht aan het middel van kwaliteitsselectie van individuele studenten. Door drempelverlaging en korte overstapmogelijkheden richt het Nederlandse onderwijssysteem zich schijnbaar sterker op volhardende kandidaten.

Nederlandse universiteiten en hogescholen scoren in internationale vergelijkingen laag, waardoor de instellingen bijvoorbeeld minder aantrekkelijk zijn voor talentvolle buitenlandse studenten. Volgens een recente studie van het CPB blijven buitenlandse studenten vaak in het land waar ze hun studie hebben gevolgd. Wanneer talentvolle Nederlandse studenten naar het buitenland vertrekken, kan dat negatieve economische gevolgen hebben.


Bronnen:
- Kabinet streeft naar meer hoog opgeleiden in Nederland. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, juni 2006.
- Helft Nederland hoogopgeleid door ander hoger onderwijs. Onderwijsraad, december 2005.
- Assessing the returns to studying abroad. CPB, mei 2006.



Ministerie Onderwijs
Onderwijsraad
Inspectie onderwijs
VSNU
HBO-raad