Mens & Dier


home
over hoesnel.nl
zoeken
Mens & Dier
     nieuws
     voorspellingen
     artikelen
     redactie

  Rode lijst bedreigde diersoorten 2006
door Rolf Schuttenhelm

The World Conservation Union (IUCN) heeft een nieuwe rode lijst van bedreigde plant- en diersoorten opgesteld. Wereldwijd bedraagt het bekende aantal bedreigde soorten nu 16.119, van het totaal van 40.177 volgens IUCN criteria onderzochte soorten.

Van alle vogels wereldwijd zit een achtste deel in de risicogroep, van alle zoogdieren een kwart en van alle amfibiën is zelfs eenderde bedreigd.

Ondanks het wereldwijd overeengekomen streven de achteruitgang van biodiversiteit significant te verlagen voor 2010, signaleert het IUCN dat de biodiversiteit op aarde juist versneld afneemt.

de ijsbeer
Een van de markante dieren met uiterst onzekere toekomst is de ijsbeer (Ursus maritimus). De effecten van klimaatverandering worden waarschijnlijk versterkt merkbaar in de poolregio's. Door de voorspelde achteruitgang van het oppervlak zomerijs rond de Noordpool met 50 tot 100% in de komende 50 tot 100 jaar, wordt de ijsbeer ernstig in zijn voortbestaan bedreigd. Vooral Siberische ijsberen zullen in de zomer geen contact meer kunnen maken met het ijsoppervlak van de Noordpool. Het IUCN gaat nu uit van een afname van het aantal ijsberen van meer dan 30% in de komende 45 jaar. Op de eerdere lijst van bedreigde diersoorten stond de ijsbeer nog vermeld als afhankelijk van bescherming, maar door de nieuwe inzichten in de effecten van klimaatverandering staat de ijsbeer in de categorie bedreigd, met de klassificatie kwetsbaar.

ijsbeer bedreigde diersoort.
Foto: NASA

...gazelle
Ook de schijnbaar onkwetsbare ecosystemen van woestijnen worden ernstig door de mens onder druk gezet, met name door jacht op de unieke, aangepaste fauna. De Dama Gazelle (Gazella Dama), die van nature voorkomt in de Sahara, is de afgelopen tien jaar door ongecontroleerde jacht 80% in aantal achteruit gegaan en lijkt samen met andere woestijngazelles op weg naar extinctie. De jacht vindt tegenwoordig plaats op motoren en dient het doel van sportbeoefening en het verzamelen van trofeeën voor de Noord-Afrikaanse markt.

...het nijlpaard
In de Democratische Republiek Congo, met na Zambia de grootste populatie nijlpaarden (Hippopotamus amphibius), is door ongecontroleerde jacht, vanwege vlees en ivoor, in tien jaar tijd 95% van het oorspronkelijke aantal nijlpaarden van 30.000 omgebracht.

Het IUCN stelt dat lokale conflicten en politieke instabiliteit desastreuze gevolgen hebben voor de ecologie. De situatie van het dwergnijlpaard (Hippopotamus amphibius) in West-Afrika is door ontbossing en versnippering van de habitat nog slechter.

haaien en roggen
In de rode lijst van 2006 is voor het eerst een analyse toegevoegd voor marien leven.

Het vermoeden dat haaien en roggen vanwege hun lange levensduur extra kwetsbaar zijn voor overbevissing lijkt bevestigd. Van de 547 soorten wordt wereldwijd 20% direct met uitsterven bedreigd. Het IUCN rapport spreekt specifiek van het verdwijnen van verschillende haaiensoorten uit de zeeën van Noordwest-Europa, zoals de Noordzee en de Ierse zee.

zoetwatervissen
Ook een groot aantal zoetwatervissen wordt direct in het voortbestaan bedreigd door menselijke activiteiten. Bevissing is een van de oorzaken, maar ontbossing, indamming en vervuiling spelen ook een belangrijke rol. Van de 252 endemische vissoorsten van zoetwater rond de Middellandse Zee is maar liefst 56% met uitsterven bedreigd.


Bron: Release of the 2006 IUCN Red List of Threatened Species reveals ongoing decline of the status of plants and animals. IUCN, mei 2006.



Gerelateerde artikelen:
September 2049: Noordpoolijs gesmolten.
Het patroon van smelt lijkt zichtbaar op satellietbeelden: Noord-Siberië verliest 's zomers de verbinding met het pakijs van de Noordpool. Slecht nieuws voor de populatie ijsberen aldaar.
Afname biodiversiteit gaat verder.
In 2050 waarschijnlijk 7% totale mondiale biodiversiteit verdwenen. Van de 'historische biodiversiteit' resteert dan slechts 63%.


IUCN
NASA Arctic observ.